مضارب در عقد مضاربه کیست؟

مضارب در عقد مضاربه کیست؟

آشنایی با قرارداد مضاربه

دین اسلام احکام خاصی درباره انواع معاملات و قرارداد­های کاری صادر کرده

است و هر کاری که عمل ربا در آن دخیل باشد یا کسب سودهای نامتعارف

از آن بدست آید، به لحاظ شرعی حرام است. قرارداد مضاربه عاری از هرگونه

ربا و کسب سودهای نامتعارف است و به همین جهت بسیاری از معاملات

تجاری تحت عنوان مضاربه صورت می­گیرد.قراردادهای بانکی یکی از موارد

بارز عقد مضاربه است که بین بانک و مشتریان منعقد می­شوند.

دو نفر در یک کار تجاری باهم شریک می­شوند که یکی از طرفین سرمایه لازم

برای کار را تامین می­کند و دیگری انجام دهنده کار است. به معامله مذکور

مضاربه گفته می­شود. که سود حاصل از کار بین طرفین تقسیم می­شود. منظور

از قرارداد مضاربه به اصطلاح آمیانه همان «سرمایه از یکی و کار از طرف دیگر»

است و سود حاصله از آن کاملاً حلال است.

قرارداد مضاربه

در قرارداد مضاربه مانند سایر قرارداد­های تجاری شروطی ضمن عقد ذکر می­شوند

که طرفین ملزم به رعایت این شروط هستند و در صورت عدم رعایت، هریک

از طرفین می­توانند اقدام به فسخ معامله کنند. به همین جهت مفاد قرارداد

مضاربه باید به‌گونه‌ای نوشته شود که برای طرفین معامله مشکلی پیش نیاید.

در ادامه مطلب توضیحات بیشتری در خصوص سود و زیان ناشی از معامله

مضاربه و نکات مهم قراردادی آن خواهیم داد.

درباره بهترین وکیل ملکی در تهران بیشتر بدانید.

مضارب در عقد مضاربه کیست؟

ماده 546 قانون مدنی صراحتاً به عقد مضاربه اشاره می­کند که در این خصوص

بیان می­دارد: «مضاربه عقدی است که به‌موجب آن احد متعاملین سرمایه می­دهد

با قید اینکه طرف دیگر با آن تجارت کرده و در سود آن شریک ‌باشند، صاحب

سرمایه مالک و عامل مضارب نامیده می­شود».

طبق این ماده مضارب همان عامل یا انجام دهنده کار است و هر نوع تجارت

شرعی را می­تواند انجام دهد. قانون‌گذار هیچ محدودیتی در خصوص نوع تجارت

قرارداد مضاربه تعیین نکرده است و مضارب این اختیار را دارد که مطابق عرف

و شرع هرگونه کسب‌وکاری را راه‌اندازی کند. در قرارداد مضاربه هر یک از طرفین

( صاحب سرمایه و عامل) از حق و حقوقی برخوردار هستند که می­توانند از

آن­ها به بهترین شکل ممکن استفاده کنند.

طبق مفاد قرارداد اگر مضارب ادامه کسب‌وکار را با مشکل مواجه کند، صاحب

سرمایه این حق را دارد که ادامه همکاری با عامل را قطع نموده و معامله را

فسخ کند. به همین جهت در این قرارداد، مضارب وظایف بیشتری نسبت به

صاحب سرمایه دارد و انجام اغلب مفاد قرارداد بر عهده وی است.

سود عقد مضاربه چگونه تعیین میشود؟

یکی از موارد مهم در قرارداد مضاربه، نحوه تقسیم سود بین شرکا است که

صاحب سرمایه و مضارب به چه میزان سود می­برند. منظور از سود عقد مضاربه

همان منافعی است که از خرید و فروش اجناس حاصل می­شود. در قرارداد مضاربه

حتماً باید قید شود که کسب‌وکار ناشی از یک فعالیت تجاری است ولی ذکر

نوع تجارت الزامی نیست. پس در این معامله سود کار باید از فعالیت تجاری

حاصل شود و اگر سود حاصله مبنای شرعی نداشته باشد، معامله حرام است.

در معامله مضاربه طرفین می­توانند باهم توافق کنند که سود فعالیت تجاری به

میزان مشخصی مثلاً صاحب سرمایه 55% و مضارب 45% تقسیم شود. به

همین جهت طرفین در تمام معاملات تجاری بهتر است قبل از انعقاد قرارداد

درمکرد نحوه تقسیم سود باهم به توافق برسند.

هردو طرف معامله مضاربه یعنی مالک سرمایه و مضارب در سود کار باهم شریک

هستند اما طبق قانون ضرر ناشی از فعالیت تجاری بر عهده مالک سرمایه است

و مضارب در این زمینه هیچ نقشی نخواهد داشت. چنانچه ضمن عقد مضاربه

شرط شود که تنها مضارب یا هردو طرف ملزم به پرداخت ضرر هستند، معامله

باطل است. درواقع در قرارداد مضاربه، عامل یا مضارب موردحمایت خاص قانون‌گذار

قرار گرفته است که تنها در سود فعالیت تجاری با مالک سرمایه شریک است و

در ضرر ناشی از کار دخیل نیست.

بهترین وکیل کلاهبرداری در تهران بیشتر بخوانید.

شرایط ابطال قرارداد مضاربه

در قانون مدنی شرایطی در نظر گرفته شده است که امکان ابطال و منفسخ شدن

قرارداد مضاربه وجود دارد که در ادامه به این شرایط می­پردازیم. طبق ماده 551 قانون

مدنی عقد مضاربه به یکی از علل ذیل منفسخ می­شود:

1) در صورت موت یا جنون یا سفه احد طرفین.

2) در صورت مفلس شدن مالک.

3) در صورت تلف شدن تمام سرمایه و ربح.

4) ‌در صورت عدم امکان تجارتی که منظور طرفین بوده است.

یکی از دلایل فسخ عقد مضاربه، مرگ و جنون یکی از طرفین معامله است که اگر

در وصیت نامه هریک به این قرارداد اشاره شده باشد، مرگ دلیلی بر ابطال معامله

نخواهد بود. دلیل دیگر فسخ قرارداد مضاربه، مفلس یا ورشکسته شدن مالک سرمایه

است که در این صورت عامل یا مضارب جزو طلبکاران فرد مالک به شمار می­رود و وصول

طلب وی مقدم بر سایر طلبکاران است. در صورت از بین رفتن جزئی از سرمایه یا

تمام آن­ها معامله باطل خواهد بود و قرارداد مضاربه اثر قانونی نخواهد شد. اگر قرارداد

مضاربه مبنای تجاری نداشته باشد و طبق قانون تجارت فعالیت مذکور تجاری نباشد،

معامله باطل است.

وکیل متخصص قراردادهای تجاری

امروزه اغلب قراردادهای تجاری بدون در نظر گرفتن مسائل حقوقی منعقد می­شوند و

با توجه به اینکه طرفین در زمینه قواعد و مقررات قراردادها اطلاعات کافی ندارند،

معاملات مذکور با مشکل مواجه می­شوند. در کشورمان بسیاری از وکلا به صورت

تخصصی در زمینه قراردادهای تجاری فعالیت می­کنند که درصورت انعقاد هر نوع

قرارداد تجاری می­توانید به وکلا مجرب مراجعه کنید تا در آینده مشکلی در این

خصوص برایتان به وجود نیاید.

وکیل متخصص امور تجاری می­تواند به حل و فصل انواع دعاوی مربوط به قراردادهای

تجاری بپردازد و در کوتاه­ترین زمان ممکن این مشکلات را برطرف کند. وکیل متخصص

در امور تجاری فردی است که به مقررات دعاوی تجاری تسلط کافی دارد و می­تواند

این پرونده­ ها را به لحاظ حقوقی و کیفری حل و فصل کند. با توجه به اینکه دعاوی

مربوط به قراردادهای تجاری حساسیت بسیار بالایی دارند، برای رسیدگی به آن­ها

حتماً به وکیلی رجوع کنید که متخصص این امور باشد و بتواند شما را در تمام مراحل

رسیدگی یاری کند.حسین ادیب وکیل پایه یک دادگستری میتواند شمارا در این

امور راهنمایی کند.

تصور اغلب افراد این است که انجام معاملات تجاری مانند مضاربه نیاز به هیچ­گونه

تخصص و مهارت خاصی ندارد و انعقاد این قراردادها بسیار آسان است. اما نکته

قابل توجه این است که حجم بالایی از پرونده­های مراجع قضایی به معاملات تجاری

مربوط می­شود. و این پرونده­ ها درصورت عدم توجه و اطلاعات کافی در زمینه نحوه

قرارداد نویسی شکل می­گیرند. به تمام تاجران و افرادی که روزانه فعالیت­ های تجاری

مستمر دارند، توصیه می­کنیم برای انعقاد قراردادهای تجاری خصوصاً عقد مضاربه

 حتماً به بهترین وکیل مضاربه در تهران مراجعه کنند.

جمع‌بندی

در قرارداد مضاربه، یکی از طرفین مالک سرمایه(ضارب) و طرف دیگر عامل(مضارب)

است که هردو طرف در سود معامله شریک هستند ولی در مورد ضرر معامله تنها

ضارب مسئول است. در قرارداد مضاربه سهم هریک در ابتدا مشخص شده و به

میزان مشخص سود معامله را دریافت می­کنند.

درباره بهترین وکیل جرایم رایانه ای در تهران بیشتر بخوانید.