منظور از کلاهبردار در قانون
خیلی اوقات پیش میاید مردم به هرکسی که پولش را میخورد میگویند کلاهبردار !
درحالیکه باید بدانید طبق قانون شرایط و ارکان خاصی باید حاکم باشد تا وی
کلاهبردار محسوب شود و به مجازات کلاهبرداری محکوم گردد بدین سبب در این
مقاله سعی داریم جرم کلاهبرداری را با بیان مصادیقی ساده ومنظور از کلاهبردار
در قانون راتوضیح دهیم .
تقسیم کلاهبرداری بر اساس شخصیت مرتکب : ساده و مشدد .
توضیح بیشتر کلاهبرداری مشدد را به مقاله ای مفصل تر موکول میکنیم و صرفا به
عنوان سه خط خلاصه وار توضیح میدهیم:
منظور از کلاهبرداری مشدد زمانی ست که مرتکب کارمند دولتی یا موسسات عمومی
باشد یا انکه خود را به عنوان کارمندان دولتی و موسسات عمومی معرفی نماید یا برای
فریب از وسایل ارتباط جمعی استفاده کند
در این مقاله به کلاهبرداری ساده می پردازیم :
زمانی یک جرم مورد بررسی قرار میگیرد باید عنصر قانونی ، عنصر مادی و عنصر روانی جرم
مورد مداقه و توجه واقع شود
عنصر قانونی همان مستند ماده قانونی ست.
عنصر قانونی جرم کلاهبرداری :
ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاو اختلاس و کلاهبرداری .
به زبانی ساده استناد قانونی در دادنامه ی محکومیت متهم به کلاهبرداری باید مطابق
ماده مذکور باشد .
متن قسمت اول ماده که به کلاهبرداری ساده اشاره می کند به قرار زیر است :
هرکس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت ها یا تجارتخانه ها یا کارخانه ها یا
موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیرواقع
امیدوار نماید یا ازحوادث و پیش امدهای غیرواقع بترساند و یا اسم ویا عنوان مجعول
اختیار کند و یا یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه یا اموال یا اسناد یا
حوالات یا قبوض یا مفاصا حساب و امثال انها گرا تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد
کلاهبردار محسوب وعلاوه بر رد اصل ما به صاحبش به حبس از یک تا 7 سال و پرداخت
جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم میشود ….
اما عنصر مادی جرم کلاهبرداری چیست ؟
اول – باید در تحقق کلاهبرداری مانور متقلبانه بکار برده شود و و این تقلب قبل از بردن
مال قربانی باشد
سوم- باید مال متعلق به دیگری را ببرد و مهم نیست که این مال را به جیب خود وارد کند
یا به نفع ثالثی ببرد.
برای درک بهتر از منظور از کلاهبردار در قانون آن را بایک مثال توضیح خواهم داد.
برای توضیح ساده تر رکن مادی جرم کلاهبرداری باید ابتدا مانور متقلبانه را توضیح دهیم :
قبل از توضیح مهم است بدانید که صرف دروغگویی فریب و مانور متقلبانه محسوب نمیشود
بلکه باید شرایطی را نمایش دهد که شما دروغ وی را باور کنید فرض کنید کسی که خود را
به دورغ مدیر یک شرکت تجاری معرفی نماید و کارت ویزیت به شما نشان میدهد وقتی
به دفترش می روید تابلویی شیک و شکیل با نام و لگوی شرکتش نصب گردیده است درحالیکه
اصلا چنین شرکتی ثبت نشده است اینها همه مانور متقلبانه ست و ممکن است شما فریب
وی را بخورید و با وی قرارداد تجاری ببندید و پولی بابت قرارداد به او بپردازید عنصر مادی در این
مثال با صحنه سازی کاملا تحقق یافته است زیرا در این مثال هم مانور متقلبانه اتفاق افتاده و
هم شما نمیدانستید که یک شرکت جعلی است و تابلو و کارت ویزیت ش را باور کردید . برای
بسط دادن بیشتر فرض کنید یک سایت هم در بستر رایانه راه اندازی کرده باشد و شرکت
خود را معرفی نموده باشد . انچه پیدا ست جرم جعل ممکن است در تقلب کلاهبردار استفاده
گردد و یا از اقدامات دیگری استفاده شود و جرم جعل لازمه تحقق جرم کلاهبرداری نیست اما
روش رایجی ست که اطمینان قربانی بهتر جلب می شود .
نکته مهم
دیگر این که تا زمانی که پول یا مالی را از قربانی نبرده است جرم کلاهبرداری
محقق نگردیده است هرچند شاید جرایم دیگری مانند جعل و استفاده از سند مجعول رخ
داده باشد .
سونیت بر دو قسم است سونیت عام و سونیت خاص .
سونیت عام: مرتکب با عمد و علم عملیات فیزیکی واقع شده را انجام دهد که در
این جرم انجام عالمانه و عامدانه مانورهای متقلبانه ست مثلا در مثالی که یاد شد
مرتکب به منظور فریب قربانی دفتری را برای چند روز اجاره می کند و تابلوی
شرکت را نصب میکند
سونیت خاص :در جرم کلاهبرداری بردن قصد مال غیر به عنوان هدف نهایی عمل
مجرمانه ست .
طبق قانون یادشده مجازا ت کلاهبرداری ساده بین یک تا هفت سال و رد مال و جزای
نقدی معادل مالی ست که کلاهبرداری نموده است.
منظور از کلاهبردار در قانون
