حق الزحمه داوری
شاید قصد داشته باشید دعوی خود را به داوری ارجاع دهید اما قبل درج چنین شرطی بخواهید از هزینه داوری مطلع شوید البته که این امر کاملا عاقلانه و منطقی است قبل ازینکه با موضوع و جزییات هزینه داوری اشنا شوید لازم است مقایسه داوری با دادگاه را در قالب یک بسته کامل ببینید و حق الزحمه داوری را بخشی از این مقایسه قلمداد کنید چه بسا ممکن است شما با داوری بتوانید نتیجه مطلوب تری بدست بیاورید و درنهایت نفع بالاتری در قیاس با دادگاه ببرید دراین صورت شاید بالاتر بودن هزینه و حق الزحمه داوری در برخی موارد اهمیت خود را از دست بدهد . داوری از جمله مشاغلی ست که عموما درقبال دریافت دستمزد انجام میشود ولی منعی ندارد که شخص داور نسبت به انجام داوری حق الزحمه ای دریافت نکند در خصوص مقایسه هزینه داوری با هزینه دادگاه نتیجه دقیقی قابل ارائه نیست زیرا این موضوع بستگی به شرایط مختلف دارد
برای روشن تر شدن موضوع مبحث را به سه دسته تقسیم می کنیم :
1-دعاوی مطالبه وجه نقد
در این دسته از دعاوی ، حق الزحمه بر اساس رقم واقعی پرداخت می شود درصدی که دادگستری به عنوان هزینه دادرسی تعیین کرده است بالاتر از درصد حق الزحمه داوری است.
2-دعوی قابل تقویم
درخصوص دعاوی قابل تقویم در دادگاه ، هزینه دادرسی بر اساس بهای خواسته محاسبه میشود مانند الزام به تنظیم سند رسمی ملک که بر اساس قیمت ارزش منطقه ای ملک براورد می شود که فاصله فاحشی با قیمت واقعی دارد بعنوان مثال اگر قیمت واقعی یک ملک 5 میلیارد تومان می باشد قیمت منطقه ای ملک ممکن است رقمی بین 5 تا 10 میلیون تومان تعیین گردد اما حق الزحمه داوری براساس قیمت واقعی تعیین می گردد بنابراین در این دسته از دعاوی ، هزینه دادرسی به صرفه تر ازآن ست هرچند به جهت وجود امکان تراضی بین داور و شخص متقاضی ، تعدیل حق الزحمه داوری و نرمش شخص داور برخلاف دادگاه که مستلزم طرح دعوی اعسار و رسیدگی ست وجود دارد .
مطابق ائین نامه حق الزحمه داوری در دعای مالی حداکثر حق الزحمه داوری یک و نیم میلیارد ریال است . مطابق نظریه مشورتی شماره 7/1402/166 مورخ 1402/03/30 ” مطابق ماده 498 و 500 قانون آئین دادرسی مدنی مصوب 1379 ، تعیین هزینه های داوری در دعاوی مالی همواره ارزش خواسته ملک عمل است و در دعاوی غیرمالی هم مطابق آئین نامه حق الزحمه داوری مصوب 5/6/1401 رئیس محترم قوه قضاییه اقدام شود .
مطابق ماده2 آئین نامه :
تا ده میلیارد ریال دو درصد خواسته نسبت به مازاد از ده میلیارد ریال تا پنجاه میلیارد ریال یک درصد خواسته نسبت به مازاد از پنجاه میلیارد ریال تا صد میلیارد ریال نیم درصد خواسته مازاد بر صدر میلیارد ریال .025. 0 ( بیست و پنج دهم یک درصد ) از خواسته با توجه به مفاد ماده 2 کاملا مشهود است در مواردی که رقم مطالبه وجه در میان است و قابل تقویم نیست هزینه داوری بسیار پایین تر از هزینه دادرسی در دادگاه قضایی است .
3-دعاوی غیرمالی
مطابق اخرین ائین نامه مصوب 1401 درموارد خواسته غیرمالی یا عدم امکان تعیین بهای خواسته برای هر داور از 5 میلیون ریال تا 30 میلیون ریال می باشد
نکات دیگری که در خصوص حق الزحمه داوری لازم است بدانید :
الف
-درخصوص این موضوع مطابق قانون ایین دادرسی مدنی مسئولیت پرداخت با طرفین به تساوی ست این مقرره در ائین نامه نیز قید گردیده اما هیچ منعی ندارد که طرفین در قرارداد داوری ترتیب دیگری اتخاذ کنند
ب
هزینه های مربوط به داوری مانند ترجمه اسناد ، کارشناسی ، انجام ازمایش یا نمونه برداری ، معاینه محل و امثال آنها مستقل از حق الزحمه داوری ست
ج
اگر داوران چند نفر باشند باشند هزینه بین آنان تقسیم می گردد
د
نکته قابل ذکر دیگر ورود داوری به رفع ابهام از رای داوری یا تصحیح آن مستلزم پرداخت حق الزحمه جدیدی نمی باشد
و
سوال دیگری که ممکن است در ذهن شما شکل بگیرد امکان سازش قبل از شروع فرایند داوری است اگر قبل از شروع فرایند داوری طرفین به سازش برسند چنانچه داور وجهی بابت آن دریافت کرده باشد به وی مسترد می شود.
در پایان این نکته مجدد خاطر نشان می شود که امکان توافق بر سر آن با داور وجود دارد و از این نظر منعی ندارد. همچنین دفتر وکالت حسین ادیب ( وکلای دعاوی داوری ) درصورت تمایل شما می توانند در امر داوری به عنوان داور انتخابی یا توافقی شما درصورت تراضی قبول داوری کنند و یا به عنوان وکلای تخصصی دعاوی داوری در جریان داوری شما وارد شوند و یا رای داوری صادر شده را باطل کنند یا در دعوی ابطال رای داوری در مقام خوانده دفاع کنند.