دادرسی خصوصی در دعاوی بین المللی
منظور از دادرسی خصوصی یا دادرسی کوچک یا شبه دادرسی ، نوعی از دادرسی ست که درواقع قضاوت
به معنای قطعیت و الزام آوری ندارد به نوعی شبیه سازی ست که طرفین را با عواقب طرح دعوی در داوری
اشنا می سازد در مقاله ای تحت عنوان ” روش های حل اختلاف در دعاوی بین المللی ” به روش های مذاکره ،
کارشناسی ، سازش و میانجیگری ، دادرسی خصوصی یا شبه دادرسی و نیز داوری یا دادرسی دادگاه اشاره
کردیم ور در این مقاله مفصل تر به دادرسی خصوصی می پردازیم .
اگر بخواهیم مختصات و ویژگی های دادرسی خصوصی را برشمریم باید به نکات زیر اشاره کنیم :
1-دادرسی غیرواقعی ست .دادرسی واقعی نیست
2-پیشنهاد راه حل و عواقب طرح دعوی توسط داور ؛ چنانچه طرفین از داور تقاضا کنند داور با ارائه راهکار مقتضی بهطرفین پیشنهاد مناسب میدهد این موضوع از این روی اهمیت دارد که میتواند طرفین را به سمت سازش و صلح هدایتنموده و رابطه تجاری طرفین را مستحکم نگه دارد .
3-معمولا داور یک قاضی بازنشسته یا یک داور حرفه ای است ؛ ازآنجا که داور در نقش دادرس و هدایتگر در شبه دادرسی واقع شده می بایست بر امور کاملا مسلط باشد و تجربه کافیداشته باشد .
4-کاملا محرمانه است ؛ تمامی جریانات ، دادخواست و دفاعیات و اظهارات طرفین محرمانه است
5-غیرقابلاستناد در محاکم یا داوری رسمی است، با توجه به محرمانه بودن جریانات دادرسی خصوصی هیچ کدام نمی توانند اظهاراتیکدیگر در دادرسی خصوصی را مستند و ادله دفاعیه یا دادخواست خود در یک داوری رسمی یا دادرسی دادگاه قرار دهند
6-فرایند سریعی دارد و بین 6 هفته تا 3 ماه به طول می انجامد . از آنجا که قرار نیست طرفین در یک جدال واقعی وارد شونداین نوع از دادرسی از ویژگی سرعت در دادرسی برخوردار است .
7-عدم توجه به ایرادات و مباحث شکلی ، با توجه به فلسفهو هدف وضع این نوع ازدادرسی که آشنا کردن طرفین با ثمره طرح دعوی است داور از ورود به مباحث شکلی پرهیز می کند اینامر با توجه به ویژگی سرعت در این نوع از دادرسی نیز هماهنگ است .
8-طرح دادخواست و دفاعیات ، طرف متقاضی دادخواست خود را اماده و ارائه می کند و طرف مقابل نیز طی یک لایحه دفاعیهپاسخ خواهد داد.
9-حضور نمایندگان تام الاختیار و مدیران ارشد ، به جهت اینکه تصمیم گیری در این امر با سرعت بیشتری پیشبرود و دادرسی نوعی از جدیت و اثرگذاری بیشتری داشته باشد لازم است مدیران ارشد یا نمایندگان تام الاختیار در این دادرسیحضور داشته باشند تا ثمره آن مطلوب و به واقع نزدیکتر باشد .
مراحل دادرسی خصوصی :
الف- مرحله مقدماتی
دراین مرحله طرفین به سازماندهی و معرفی نمایندگان خود اقدام می کنند به نوعی آماده سازی صورت میگیرد
ب-مرحله تبادل اطلاعات:
دراین مرحله طرفین دادخواست و لوایح خود را مبادله می کنند هرگونه اظهارنظر و مستندات و اسناد خود را ارائه می دهند
ج- تصمیم گیری محرمانه :
در این مرحله اظهارات طرفین استماع می شود و داور نتیجه ی دادرسی و درصورت تمایل طرفین ارائه راهکار و همچنین پیش بینی ثمره طرح دعوی در یک داوری رسمی یا دادرسی دادگاه را به طرفین اعلام می دارد . برخی از سازمانهای داوری نیز قوانینی در خصوص دادرسی خصوصی وضع نموده اند به عنوان مثال مرکز میانجیگری و داوری بلژیک مقررات مفصلی در این خصوص وضع نموده است
