اثبات در داوری بینالمللی
ادله اثبات از مهمترین مسائل کلیدی است که در فرایند رسیدگی به اختلافات بینالمللی تأثیرگذار است. اثبات به معنای ارائه شواهد، مدارک و دلایلی است که طرفان در جریان داوری برای اثبات ادعاها، حقایق یا شرایط خاص استناد میکنند. این مسئله در داوری بینالمللی نیز به عنوان یکی از اصول اساسی مورد توجه قرار میگیرد.
در داوری بینالمللی،
اثبات دارای اهمیت ویژهای است زیرا در این نوع از داوری، طرفین ممکن است از کشورها و فرهنگهای مختلفی باشند و ممکن است قوانین و مقررات متفاوتی در قبال اثبات داشته باشند. بنابراین، برای تضمین عدالت در فرایند داوری بینالمللی، لازم است که اصول مشترک و قواعدی برای اثبات تعیین شود که توسط طرفین قبول و رعایت شود. یکی از اصول اساسی در اثبات در داوری بینالمللی، اصل بار اثبات است. به این معنا که طرفی که ادعا را مطرح میکند، مسئولیت اثبات آن را دارد. این یک اصل جهانی است در فقه و قانون داخلی ما نیز تحت عنون ” البینه علی المدعی ” یاد میشود . در داوری بینالمللی، معیارهای اثبات نیز میتواند متفاوت باشد. برخی داوران ممکن است به میزان استاندارد بالا از اثبات نیاز داشته باشند در حالی که دیگران ممکن است به میزان معقول و مطلوب از اثبات اکتفا کنند. این مسئله میتواند به دلیل تفاوت در عرفها، قوانین و سیاق موضوعی بینالمللی، مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
همچنین، در داوری بینالمللی،
اثبات میتواند از طریق شواهد مکتوب، شواهد شفاهی، اظهارنامهها، گزارشهای تکنیکی و غیره ارائه شود. در برخی موارد، ممکن است از خبرگان و شاهدان تخصصی نیز استفاده شود تا اطلاعات تخصصی را درباره مسئلهای خاص ارائه دهند.با توجه به اهمیت اثبات در داوری بینالمللی، تأمین حقوق طرفین و ایجاد اعتماد به روند داوری بسیار حیاتی است. برای این منظور، اصول و مبانیی برای اثبات در داوری بینالمللی وجود دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره میشود:شواهد موثق: طرفین در داوری بینالمللی باید شواهد و مدارک موثق و قابل اعتمادی ارائه کنند تا ادعاها و دفاعهای خود را تأیید کنند. شواهد باید به گونهای باشند که قابل بررسی و اثبات باشند. اصول و قواعد حقوقی: طرفین باید اطمینان حاصل کنند که اثباتهای ارائه شده با قوانین و مقررات حقوقی مربوطه سازگاری دارند و از اصول عدالت و توافقپذیری پیروی میکنند. ارائه شواهد مکتوب و تصویری: شواهد مکتوب مانند قراردادها، نامهها، گزارشها و مدارک رسمی، همچنین شواهد تصویری مانند عکسها و فیلمها میتوانند بهعنوان اثباتهای قابل قبول در داوری بینالمللی مطرح شوند. شاهدان و خبرگان: در برخی موارد، شاهدان و خبرگان تخصصی ممکن است به عنوان منابع اثباتی مورد استفاده قرار گیرند تا اطلاعات تخصصی را در مورد مسئله مورد بررسی ارائه دهند.در مجموع، اثبات در داوری بینالمللی اصلی است که بر اساس آن حقیقت و صحت ادعاها تعیین میشود. بنابراین، تعیین معیارهای اثبات، تعیین بار اثبات و تعیین نحوه ارائه شواهد از جمله مسائلی است که در طول فرایند داوری بینالمللی باید به آن توجه ویژهای شود تا روند عادلانه و موثری را برای حل اختلافات فراهم کند.
اینکه طرفین نحوه و شرایط اثبات را تعیین کنند
یا به شخص داور بسپارند و یا یک سازمان داوری در اصل موضوع اثبات تفاوتی نمی کند ولی ممکن است در نتیجه داوری اثرگذار باشداجازه بدهید با مثالی موضوع را بیشتر روشن کنیم : فرض کنید طرفین بخواهند از شهادت شهود خود در داوری استفاده کنند ممکن است یک سازمان داور شرایط سخت گیرانه ای برای استماع و اعتبار شهادت شهود قائل شده باشد و این سختگیری منجر به عدم بهره گیری مطلوب شخص متقاضی از ادای شهادت شهود خود باشد . درخصوص شواهد مکتوب نیز ممکن است شرایط اعتبار ادله اثبات تفاوت کند در نظر بگیرید طرفین در موافقتنامه داوری ذکر میکنند صرفا اسناد مکتوب غیر مجازی که به شکل کاغذی بین طرفین مبادله شده باشد می تواند مستند داوری قرار بگیرد و یا از طرفی سازمان داوری را در نظر بگیرید درحالیکه طرفین در موافقتنامه خود ازین نظر سکوت کرده اند سازمان داوری باتوجه به قانون حاکم یا ایین داوری خود می تواند مستندات مجازی را نیز به عنوان ادله اثبات از طرفین بپذیرد فلذا در تمامی موارد مذکور ممکن است نتیجه داوری تغییر کند بدین ترتیب اهمیت اثبات و تعیین فرایند اثبات و اعتبارسنجی ادله اثبات در داوری بین المللی بسیار مهم است .
در قانون داوری تجاری بین المللی ایران
نیز در این خصوص مواد صریحی دارد به دو نمونه جهت روشن تر شدن بحث اشاره می کنیم : در ماده 23 در خصوص جلسه استماع و رسیدگی ضرروت تشکیل جلسه را بر عهده داوران میداند مگر اینکه طرفین به نحو دیگری توافق کرده باشند همچنین در ماده 25 به داور این اذن را داده است در مواردی که لازم بداند موضوع را به کارشناسی ارجاع دهد و حتی این امکان را تجویز نموده است که در صورت درخواست یکی از طرفین و یا داور ، شخص کارشناس به عنوان شاهد در جلسه حضور و به سوالات پاسخ دهد . در پایان به نظر میرسد به جهت تاثیر سرنوشت ساز اثبات در داوری حتما از وکیل تخصصی داوری استفاده کنید مبنای تمامی جریان داوری از موافقتنامه داوری شروع می شود از زمانی که شرط داوری یا موافقتنامه داوری بین طرفین تنظیم می شود بنابراین به شما توصیه میشود از بدو امر و در جریان شروع تنظیم موافقتنامه یا شرط داوری از وکیل متخصص داوری استفاده کنید دفتر وکالت حسین ادیب (وکیل تخصصی دعاوی داوری ) می تواند در این زمینه در جهت احقاق حق و جلوگیری از هرگونه اطاله و هدر رفت هزینه ها خدمات حقوقی مناسب ارائه نماید .