داوری داخلی تک نفره و چند نفره
داوری داخلی یکی از روشهای حل اختلاف است که در بسیاری از سازمانها و شرکتها و حتی بیرون از آن بین مردم بکار میرود. این روش به مجموعهای از فرایندها و قوانینی اشاره دارد که اختلافات را حل میکند. این اختلافات ممکن است از انوع مختلفی باشند، از جمله مالی ، تجاری ، شراکت ، خانوادگی و..
در مقاله ای تحت عنوان انواع داوری از زوایای مختلف تقسیم بندی های مختلف را در این زمینه از نظر گذرانده ایم که یکی از این تقسیم بندی ها داوری تک نفره و چند نفره است و در این مقاله مفصل تر در خصوص این نوع تقسیم بندی سخن خواهیم گفت .
انواع داوری داخلی از دو دسته اصلی تشکیل شدهاند: داوری تک نفره و داوری چند نفره. در هر دو حالت، هدف اصلی حل اختلافات بین افراد و یا اختلافات درون سازمانی است، اما روش و فرایندهای هر یک از این انواع داوری داخلی با یکدیگر تفاوتهایی دارند.
داوری تک نفره:
در داوری تک نفره ، طرفین یک داور انتخاب میکنند روش انتخاب داور بدین نحو است که طرفین بر سر انتخاب داور واحد به نتیجه میرسند و توافق می کنند یا انکه انتخاب آن را به شخص ثالث مورد اعتمادی می سپارند و یا درنهایت از دادگاه درخواست تعیین داور می کنند. در این شیوه صرفا یک داور وجود دارد و به صدور رای می پردازد .
داوری چند نفره:
در داوری چند نفره، یک هیئت داوری از دو یا بیشتر اعضا تشکیل میشود. این اعضا معمولاً از افراد متخصص و متعهدی تشکیل شدهاند که دارای تجربه و دانش کافی در زمینه مورد اختلاف و دارای دانش حقوقی هستند. هیئت داوری باید با اکثریت آرا تصمیم بگیرد و تصمیمات اتخاذ شده باید برای همه اعضا ملزم باشد. این روش به دلیل وجود چند نظر و امکان مشاهده موارد از زوایای مختلف، میتواند به تصمیمات بهتر و منصفانه تری منجر شود. همچنین، با وجود چند داور، احتمال انجام کارها با سرعت بیشتر و از دست دادن زمان به حداقل ممکن میرسد.هرچند توافق طرفین زیربنای داوری ست و میتوانند در خصوص داوری چند نفره تصمیمات مختلفی را به اتفاق بگیرند .
در داوری چند نفره چالش های تصمیم گیری و صدور رای از حیث اعتبار رای بر مبنای توافق طرفین همیشه مطرح است دراین خصوص تعداد داوران می تواند در نتیجه سرنوشت ساز باشد در این خصوص می توانید به مقاله مفصل تری که در این زمینه تحت عنوان تعداد داوران و شیوه رای دهی انها در سایت منتشر کرده ایم مراجعه کنید
همچنین، موارد زیر نیز باید در نظر گرفته شوند تا در انتخاب بین داوری تک نفره و داوری چند نفره تصمیم بهتری گرفته شود:
پیچیدگی اختلافات
اگر اختلافات بسیار پیچیده یا فنی باشند، ممکن است نیاز به داوری چند نفره باشد تا از دیدگاههای مختلف استفاده شود و تصمیمات صحیحتری اتخاذ شود.
حجم و مهم بودن اختلافات
اگر اختلافات بسیار مهم و تأثیرگذار بر سازمان باشند، استفاده از هیئت داوری با تعداد اعضای بیشتر ممکن است مطلوب باشد تا تصمیمگیری به شیوه دقیقتری صورت پذیرد.
محیط و فرهنگ سازمانی
ممکن است در برخی سازمانها فرهنگ همکاری و توافق بیشتری وجود داشته باشد که استفاده از داوری چند نفره را به عنوان یک فرصت برای مشارکت و تعامل بیشتر بین اعضا ترجیح دهند.
هزینهها و زمان
داوری تک نفره ممکن است زمان بیشتری را نسبت به داوری چند نفره صرف کند، زیرا نیاز به استخدام یک داور تکی و صدور تصمیم تنها بر عهده اوست. اما از نظر هزینه داوری چند نفره هزینه بیشتری بر طرفین تحمیل می کند.
در نهایت، انتخاب از بین دو روش داوری تک نفره و داوری چند نفره، بستگی به شرایط و نیازهای خاص طرفین دارد. در برخی موارد، انتخاب داوری تک نفره به دلیل سادگی و سرعت بیشتر ممکن است مناسب باشد، در حالی که در موارد دیگر، داوری چند نفره به دلیل بررسی دقیقتر و شفافتر اختلافات، ترجیح داده میشود.