توقف جریان رسیدگی در داوری
در این مقاله قصد داریم به بخشی از جریان داوری بپردازیم مواردی که ممکن است جریان داوری را متوقف سازد منظور ما از توقف جریان داوری ، معلق نگه داشتن موقتی جریان رسیدگی در داوری ست تا مانع برطرف شود و این مدت توقف بر مهلت داوری افزوده میشود و منظور ما در این مقاله توقف رای داوری نیست چه اینکه پس از صدور رای داور میتوان درخواست توقف اجرای را داور را داد که مواد قانونی مخصوص به خود را دارد و در مقاله ی دیگری به ان پرداخته ایم.
چه مواردی باعث میشود جریان رسیدگی داوری تا رفع مانع متوقف بماند ؟
هرگاه ضمن رسیدگی مسائلی کشف شود که مربو به وقوع جرمی باشد و در رای داور موثر بوده و تکفیک جهات مدنی از جزایی ممکن نباشد و همچنین درصورتی که دعوی مربوط به نکاح یا طلاق یا نسب بوده و رفع اختلاف در امری که رجوع به داوری شده متوقف بر رسیدگی به اصل نکاح یا طلاق یا نسب باشد ، رسیدگی داوران تا صدور حکم نهایی از دادگاه صلاحیت دار نسبت به امر جزایی یا نکاح یا طلاق یا نسب متوقف میگردد . درواقع داور باید قرار توقف رسیدگی داوری را صادر نماید . قانون در ادامه یک استثنا بر این موضوع وارد کرده است و ان زمانی ست که ادعای جعل و تزویر در سند بدون تعیین عامل ان و یا درصورتی که تعقیب وی به جهتی از جهات قانونی ممکن نباشد داوری متوقف نشده و داور باید به رسیدگی خود ادامه دهد مشابه این ماده در قانون ایین دادرسی مدنی در خصوص رسیدگی دادگاه حقوقی نیز وجود دارد مطابق ماده 221 دادگاه مکلف است ضمن صدور حکم راجع به ماهیت دعوا نسبت به سندی که در مورد ان ادعای جعل شده است تعیین تکلیف نماید و مطابق ماده 227 همان قانون چنانچه مدعی جعلی سند در دعوی حقوقی شخص معنی را به جعل سند مورد استناد متهم کند دادگاه به هردو ادعا یکجا رسیدگی می کند درهمین ماده اشاره میکند که چنانچه رای قطعی کیفری در این خصوص صادر شده باشد برای دادگاه حقوقی لازم الرعایه خواهد بود مع الوصف در جریان داوری این حق به داور داده شده که
اگر شخص خاصی مورد اتهام قرار نگرفته باشد
داور میتواند به رسیدگی ادامه دهد و لازم نیست جریان داوری را متوقف سازد بعبارتی داور مکلف است با ارجاع به کارشناسی اصالت و جعلیت ان را بررسی کند و بر مبنای ان تصمیم گیری نماید جهت روشن تر شدن این موضوع مثال دیگری را بیان می کنیم فرض کنید در تاریخ اول اردیبهشت ماه طرفین به داور ، درخواست قبولی داوری خود را ابلاغ می کنند و اختلاف انها ناشی از درخواست نفقه ست داور اول خرداد جلسه رسیدگی برگزار میکند در زمان جلسه به ناگاه زوج اساسا اصل نکاح را زیر سوال میبرد و مدعی می شود که اصلا نکاحی با این خانم نداشته است اکنون اصل نکاح زیر سوال رفته و صدور رای به میزان نفقه تابع احراز نکاح بین طرفین است داور مطابق قانون نمیتواند به اصل نکاح نیز رسیدگی کند پس لازم است قرار توقف رسیدگی را صادر کند جریان داوری در روز اول خرداد متوقف میشود درحالیکه صرفا یک ماه از داوری گذشته است پس ازطی مراحل دادگاه برای اثبات اصل نکاح و زوحیت پس از یک سال رای صادر می شود و رای نهایی در تاریخ یکم خرداد سال بعد صادر به داور تقدیم میشود ، ادامه جریان داوری از تاریخ صدور حکم نهایی اغاز میشود و داور به رسیدگی ادامه می دهد
حال این سوال مطرح است
اگر دادگاه رای نهایی را در تاریخ یکم خرداد صادر نموده باشد ولی طرفین یک ماه بعد در تاریخ یکم شهریور رای دادگاه را به داوری بدهند ایا یک ماه تاخیر در تقدیم رای دادگاه به داوری از مهلت داوری نیز می کاهد ؟ بله ! زیرا مطابق نص قانون زمان صدور حکم نهایی تاریخ لغو توقف جریان داوری اعلام شده است ضمن اینکه اصولا در چنین دعوایی دو طرف حضور دارند و طرفین هردو از صدور حکم نهایی از دادگاه مطلع می شوند و نمی توان این شبهه را مطرح کرد که یکی از طرفین برای زوال داوری ، رای دادگاه را به داور تقدیم نکند تا مهلت به تاخیر افتد و کسی رای نهایی به نفع خود دریافت کرده از تقدیم رای مذکور به داور انتفاع می برد و اگر تاخیر کند مطابق قاعده اقدام خود مسئول است . اما سوال دیگری که در خصوص احتمال توقف جریان داوری مطرح میشود ارجاع به کارشناسی ست .. –اگر صدور رای داوری منوط به ارجاع به نظر کارشناسی باشد مدت نظر کارشناس در مهلت داوری محسوب میگردد یا داوری متوقف می شود ؟ در پاسخ باید گفت داوری متوقف نمی شود و ارجاع به نظر کارشناسی از مواردی نیست که منجر به توقف رسیدگی داوری گردد فلذا اگر نظر کارشناس موجب تاخیر نظر داور گردد و رای داوری خارج از مهلت توافق شده بین طرفین و درصورت سکوت خارج از مهلت سه ماهه مقرر قانونی گردد از موجبات ابطال رای داوری خواهد بودتوقف جریان رسیدگی در داوری
شبهه ی دیگری که ممکن است مطرح شود ورود شخص دیگری در دعواست که در دادرسی محکمه به ان ورود ثالث می گویند در جریان داوری چطور ؟ در این خصوص ماده 475 اعمال نظر کرده است و ورد وی را منوط به توافق طرفین و شخص ثالث با جریان داوری نموده است لکن هیچ اظهارنظری در خصوص تمدید مهلت نکرده است البته تکلیف روشن است چنانچه طرفین بر ورود ثالث توافق کنند بدیهی ست که ضمن توافق میتوانند بر تمدید مهلت نیز تراضی کنند زیرا داوری زاییده توافق است و ازاین نظر انعطاف پذیری بیشتری دارد .توقف جریان رسیدگی در داوری
