اثربخشی داوری داخلی در حل اختلافات
داوری داخلی یکی از روشهای مهم و موثر برای حل اختلافات است منظور از داوری داخلی ، در مقابل داوری تجاری بین المللی و داوری بین المللی ست .
چون قوانین داور اصولا جزء قوانین سرزمینی ست محسوب می شود اعمال ان منوط به این است که مقر داوری در ایران باشد بنابراین برای اعمال مقررات داوری ایین دادرسی مدنی دو شرط ضروری ست :
طرف های اختلاف ایرانی باشند و داورری در ایران انجام شود . فلذا منظور از داوری داخلی این نیست که داوری در داخل یک شرکت خصوصی یا سازمان دولتی باشد که داوری داخلی نام بگیرد .
حل اختلاف می تواند در قلمر درون سازمانی و یا خارج از سازمان بین افراد مردم در روابط مالی یا غیرمالی قرار بگیرد و از آن به منظور رسیدگی به مسائل و اختلافات میان اعضا یا واحدهای مختلف یک سازمان و خارج از ان استفاده میشود. این روش، امکان فرار از مسیرهای حقوقی سنتی و خشک قانون و مراجع قضایی را فراهم ساخته و به عنوان یک روش محبوب و مورد توجه برای حل اختلافات شمار میرود.
اثربخشی داوری داخلی به عنوان یک وسیله حل اختلافات به مجموعهای از عوامل و مزایای مختلف بازمیگردد که در زیر به تفصیل بررسی میشوند:
انعطافپذیری:
داوری داخلی به طرفین انعطاف بیشتری در تعیین قواعد و فرآیندهای مربوط به رسیدگی به اختلافات خود میدهد. این امکان را به سازمان میدهد تا فرآیندهای متناسب با نیازها و ویژگیهای خود را ایجاد کند و بهبودهای لازم را در آن اعمال کند.
حفظ ارتباطات:
داوری داخلی به اعضای سازمان ( شرکت خصوصی یا دولتی ) فرصت میدهد تا اختلافات خود را به شیوهای مهارتمندانه و بدون تضرر از ارتباطات حل کنند. همچنین در روابط خانوادگی و دوستانه نیز باعث جلوگیری از کدورت بیشتر و تشدید بحران خانوادگی میشود همچنین این امر باعث حفظ همکاری و هماهنگی بین افراد و واحدهای مختلف سازمان میشود.
سرعت در رسیدگی:
فرآیند داوری داخلی به طور معمول سریعتر از روشهای حقوقی سنتی انجام میشود. این امر باعث کاهش زمان و گاه هزینههای مرتبط با رسیدگی به اختلافات میشود و به سازمان کمک میکند تا به طور مؤثرتری به مسائل مهم و پراهمیت خود بپردازد.
حفظ محرمانگی:
فرآیند داوری داخلی اغلب به صورت محرمانه انجام میشود و اطلاعات مربوط به اختلافات مورد بررسی، محافظت میشود. این امر باعث حفظ شهرت و اعتبار سازمان در نظر عمومی میشود.همچنین ممکن است دو فرد خارج از چهارچوب یک سازمان در یک رابطه تجاری و یا خانوادگی به اختلاف برسند دراینصورت میتوانند با شرط محرمانگی در داوری ، محرمانه بودن داوری را مستحکم سازند.
تسهیل در تجدیدنظر:
فرآیند داوری داخلی معمولاً امکان تجدیدنظر و اصلاح تصمیمات گرفته شده را درصورت قید شرط و تعیین هیات تجدیدنظر فراهم میکند. این امر به افراد این امکان را میدهد که در صورت لزوم، تصمیمات خود را با توجه به شرایط و اطلاعات جدید بازنگری کند و از نتایج بهتری بهرهمند شود البته معمولا سازمانها ممکن است از فرایند تجدیدنظر استفاده کنند البته لازم به ذکر است در قانون داوری داخلی مطابق باب هفتم دادرسی مدنی ارای داوری مطابق شرایط ان قانون قابلیت ابطال در مراجع قضایی را دارند
پاسخگویی به نیازهای داخلی:
داوری داخلی اجازه میدهد تا سازمانها به طور مستقیم بر روی نیازها و مسائل داخلی خود تمرکز کنند و به راحتی و با دقت بیشتری به آنها پاسخ دهند.
به طور خلاصه،
داوری داخلی به عنوان یکی از روشهای اصلی حل اختلافات ، میتواند بهبود و بهرهوری سازمان و روابط افراد غیر سازمان را تحقق بخشد و امکاناتی از جمله انعطافپذیری، حفظ ارتباطات، سرعت در رسیدگی، حفظ محرمانگی، تسهیل در تجدیدنظر و پاسخگویی به نیازهای داخلی را فراهم کند. این روش باعث ایجاد یک محیط کاری سالم و مؤثر میشود که از طریق آن افراد و واحدهای مختلف سازمان با اعتماد به نفس و انگیزه بیشتری به همکاری میپردازند و از اختلافات به عنوان یک فرصت برای یادگیری و بهبود بهرهمند میشوند.
اثر بخشی داوری صرفا در حل اختلافات درون سازمانی نیست بلکه افراد خارج از روایط سازمانی خود نیز میتوانند به جای دادگاه راه حل داوری را جهت رفع اختلاف خود برگزینند که در اینصورت سرعت رسیدگی ، حق انتخاب داور ، دوری از تشریفات دادرسی و مراجع قضایی ، دوری از تنش و استرس فضای مراجع قضایی می تواند به اثربخشی داوری در حل اختلافات کمک بیشتری کند .
نکته پایانی : داوری در چهارچوب ضوابط یک سازمان وقتی قابل اعمال است که در قلمرو حل اختلاف کارگرو کارفرما در ضوابط قانون کار که مرجع خاص حل اختلاف برای ان تعیین گردیده وارد نشود .
