اشتباه داور حقوقی
اشتباه داور حقوقی
دراین مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت که داور حقوقی دارای اشتباهاتی است مانند هر انسان دیگری امکان وقوع اشتباه از جانب وی احتمال می رود اشتباه در دو بخش بررسی میکنیم :
الف-اشتباه در اداره فرایند رسیدگی
ب-اشتباه در نگارش متن رای داوری و ابلاغ آن
داوران هرچه مبتدی و کم تجربه باشند اشتباهات فاحش تری مرتکب می شوند و درنتیجه رای داوری خود را در معرض بطال قرار داده و شانس بی اعتباری رای خود را افزایش میدهند.
الف- اشتباه در اداره فرایند رسیدگی:
از زمانی که تقاضای قبول داوری از داور مطرح میشود تا زمانی که داور شرایط را اماده صدور رای میبیند و تصمیم به انشای رای می کند مشمول این بخش می شود اشتباهات مهم داور حقوقی در این بخش به ترتیب زیر می باشد :
1-عدم مستند سازی وقایع :
داور می بایست وقایعی که اتفاق میفتد را مستند سازی کند به نحوی که قابلیت اثبات آنها وجود داشته باشد دراین خصوص میتوان به مسامحه کردن و سهل انگاری برخی داوران در مستندسازی وقایع داوری اشاره کرد بعنوان مثال داوری که صرفا با تماس تلفنی روز جلسه را ابلاغ میکند چنانچه یکی از طرفین که محکومیت خود را پیش بینی میکند در جلسه حاضر نشود و بعد مدعی شود که اعلام جلسه به وی انجام نپذیرفته است داور نمیتواند نحوه ابلاغ خود را ثابت کند . از دیگر موارد مهم مستندسازی شروع داوری است ممکن است شروع داوری از طریق اظهارنامه صورت نگرفته باشد و مطابق شرط یا موافقتنامه داوری به صورت دستی و مکتوب قبولی تقاضا شده باشد دراینصورت داور می بایست دقت کند تقاضای شخص خواهان دارای تاریخ و امضا بوده باشد و قبولی خود را نیز با درج تاریخ ذیل آن تقاضانامه یا برگ مستقل دیگری اعلام و وصول اعلام قبولی خود را نیز به شخص متقاضی با اخذ رسید مکتوب و مستند کند .
2-عدم ارائه مهلت کافی و عدم رعایت اصل تناظر :
داور باید در روند رسیدگی صبر کافی داشته و به طرفین مهلت معقولی در تمامی امور اعطا نماید مهلت شرکت در جلسه دادرسی ، مهلت در ارائه مدارک مکتوب ، مهلت در ارائه دفاع شفاهی و پاسخ گویی به اظهارات طرف مقابل متاسفانه برخی داورها به این پندار که این حق را دارند تا همه چیزرا تعیین کنند گاهی اجازه طولانی ترشدن جلسه را نمیدهند و یا وقت محدودی برای طرفین لحاظ می کنند الگوبرداری از نحوه اداره محاکم قضایی در جریان داوری در برخی موارد مناسب نیست چه اینکه داور با بسیاری از محدودیت های محاکم قضایی روبرو نیست مانند محدودیت زمانی .چه اینکه دادگاه به جهت عدد بالای ورودی پرونده شاید نتواند بیش از 15 دقیقه جلسه رسیدگی برای هر پرونده لحاظ کند ولی داور از این محدودیت برخوردارنیست.
3-عدم ارجاع به کارشناسی و یا ارجاع به کارشناس غیرتخصصی :
منظور موقعیتی ست که بررسی پرونده نیاز به فهم یک موضوع فنی و تخصصی دارد و از حیطه تخصص و اگاهی داور خارج است دراین وضعیت ارجاع به کارشناس تخصصی در آن حیطه ضروری است ولی برخی داورها بدون توجه به این موضوع رای صادر می کنند برخی داورها بخاطر طولانی شدن روند رسیدگی و یا بالارفتن احتمال عدم وصول حق الزحمه داوری و برخی نیز به جهت عدم آگاهی نسبت به این امر ، از ارجاع به کارشناسی پرهیز می کنند همینطور برخی دیگر از داورها موضوع را به کارشناسی ارجاع می دهند ولی کارشناس موردنظر کارشناس متخصص آن رشته نیست و در تشخیص کارشناس تخصصی آن رشته اشتباه می کنند و این موضوع می تواند بعدا اعتبار رای داوری را متزلزل سازد.
ب-اشتباه در نگارش متن رای داوری و ابلاغ آن
در نهایت کار به انشای رای میرسد و فاحش ترین اشتباهات از داور نااگاه و کم تجربه رخ میدهد
1
رای داوری باید متضمن فرایند داوری باشد درواقع رای داور باید آنچنان نوشته شود که قاضی دادگاه با مطالعه آن متوجه شود هرآنچه یک داور باید در داوری اعمال کند رعایت شده است این موضوع تحت عنوان گردشکار نوشته می شود و طی آن داوربا اشاره به مستنند سازی ها خود در جریان داوری از تقاضای داوری و قبول داوری تا ابلاغ جلسه به طرفین ، جریانات جلسه رسیدگی و مستندسازی دفاعیات و ادعاهای طرفین تا انشای رای ، جریان داوری خود را اعتبار می بخشد. بزرگترین اشتباه برخی داورها همینجاست که بدون ذکر گردشکار شروع به صدور متن رای داوری می کنند بدون هیچ مقدمه و پیش زمینه ای به متن اصلی رای داوری که همان محکومیت یکی از طرفین است قلم می زنند .
2
رای باید موجه و مدلل باشد . برخی داورها از نوشتن مبانی استدلالی و استنادی صدور رای خود اجتناب میکنند این موضوع گاه ناشی از عدم دانش داور به الزامی بودن درج استدلال و استناد می باشد و گاهی به دلیل عدم توانایی داور در مکتوب کردن استدلالها و استنادهای خویش است و گاهی به آن دلیل است که به واقع داور هیچ استدلال و استنادی ندارد که بخواهد آن را مرقوم نماید درهرصورت فرقی ندارد که به کدامین علت نسبت به نوشتن علل و مستندات رای خود کوتاهی کرده باشد در هرصورت رای خود را در معرض شدید ابطال قرار داده است .
3-صدور و ابلاغ در مهلت
خیلی مهم است که داور به مهلتی که طی توافق داوری به وی اعطا شده توجه کند و در ظرف همان مهلت رای داوری را صادر و در همان مهلت نیز به طرفین ابلاغ نماید در این خصوص مشاهده شده برخی داورها اشتباهات زیر را مرتکب می شوند :
اول-عدم درج تاریخ صدور در متن رای داوری دوم-ابلاغ رای داور به طرفین به روشی غیر از روشی که در توافق داوری به آن اشاره شده است سوم-نحوه ابلاغ طوری صورت گرفته که قابلیت مستندسازی از لحاظ وصول و تاریخ وصول ندارد یا در آن تردید موجه ایجاد میکند. همچنین این نکته خاطر نشان می شود که اگر در توافق داوری مهلت تعیین نشده باشد مهلت 3 ماه تلقی می شود. در پایان امیدوارم مطالعه این مقاله در سایت حسین ادیب وکیل تخصصی دعاوی داوری برای شما مفید بوده باشد.