جرح داور
در این مقاله قصد داریم از جرح داور بنویسیم اما منظور از جرح داور چیست ؟ در دعاوی و اختلافات حقوقی شما میتوانید بجای مراجعه به دادگاه داور تعیین کنید برخی مواقع داور تحت شرایط خاصی وجود دارد که میتوانید نسبت به صلاحیت وی ایراد کنید قانون ایراد موصوف را جرح نامیده است در واقع منظور از جرح داور ، مواردی ست از اوضاع و احوال موجود میتوان استنباط نمود که داور فاقد وصف استقلال و عدم ذی نفعی ست درواقع یا مستقل نیست یا ذی نفع نیست در تعریف استقلال و ذی نفعی در مقاله ای جداگانه بحث شده که به ان رجوع کنید درصورتی که بتوانید ثابت کنید که داور مستقل نیست یا ذی نفع است میتواند در تقاضای ابطال رای داوری ، رای داور را باطل کنید البته باید توجه کنید که درصورتی این حق برای شما محفوظ است که در زمان انتخاب داور ، متوجه ذی نفعی و عدم استقلال داور نبوده اید و یا اینکه این امر بعدا و درجریان دادرسی حادث شده و شما به محض اطلاع جرح را مطرح کرده اید . اما علاوه بر موارد استقلال و عدم ذی نفعی داور ، چنانچه داور مطابق توافق وقرارداد طرفین می بایست واجد اوصاف خاصی باشد درحالیکه داور از ان بی بهره ست نیز مشمول همین بحث خواهد بود .در این خصوص برای اگاه تر شدن نسبت به اوصاف خاص مورد توافق نیز به مقاله مفصلی که نوشته شده رجوع کنید
درواقع شما یک بار زمانی که قرار است داوری توسط داور شروع بشود
میتوانید وی را جرح کنید که مرجع رسیدگی به ان خود داور است درواقع به خود داور ایراد میکنید که شما طبق این مدارک و استدلال ذی نفع هستید یا مستقل نیستید فلذا نمی توانید داور باشید و در این وضعیت خود داور مکلف است به این ایراد رسیدگی کند یا جرح را میپذیرد و از داوری کناره میگیرد یا ایراد را نمیپذیرد و رای صادر میکند و در وضعیت دیگر زمانی ست که جرح بعدا حادث میشود یعنی بعد از شروع رسیدگی ، اجازه بدهید با مثالی موضوع را روشن کنیم فرض کنید خانم الف و اقای ب برای داوری به اقای ج رجوع کرده اند در ابتدا هیچ خدشه ای به استقلال یا عدم نفع داور وارد نیست ولی بعد از برگزاری جلسه اول ، اقای ب از خانم الف خواستگاری میکند .. اکنون امر عارضی حادث شده است و استقلال داور زیر سوال رفته است شما بعنوان طرفین دعوی درصورتی که مطلع شوید میتوانید ایراد جرح خود را به داور اعلام کنید و مجدد این داور است که باید نسبت به ایراد شما پاسخ دهد.. دروضعیتی دیگر رای داوری صادر شده است چه اینکه شما در جریان داوری متوجه ایراد جرح نبوده اید و اکنون پس از صدور رای متوجه شدید و یا انکه در جریان داوری متوجه شدید و ان را بیان کردید ولی داور ایراد شما را مردود دانست شما میتوانید تقاضای ابطال رای داور را بر همین مبنا از دادگاه صالح درخواست کنید دادگاه به موضوع شما رسیدگی و درصورتی که نظر شما را صحیح بداند رای به ابطال رای داوری خواهد داد اما نکته ظریف اینجاست که اگر ثابت شود شما در جریان دادرسی از موضوع ایراد جرح واقف بودید ولی ان را در زمان داوری به داور مطرح نکرده اید دادگاه ممکن است به دو دلیل ، ایراد شما را در این خصوص برای باطل کردن رای داوری نپذیرد :
1-حسن نیت :
باتوجه به اینکه شما درجریان داوری از این موضوع مطلع بودید درواقع دست نگه داشته اید تا ببینید رای چه خواهد بود اگر به نفع شما بود که فبهالمراد ! اگر رای علیه شما بود ایراد را وارد کنید و رای را باطل کنید درنتیجه شما حسن نیت نداشتید
2-عدول از جرح :
چنانچه شما از این ایراد در جریان داوری مطلع بودید و مطرح نکردید گویا از ایراد جرح خود عدول کردید عدول در معنای حقوقی یعنی گذشت کرده اید
در ادامه قصد داریم به موضوع جرح داوری از حیث اوصاف داور بپردازیم
درواقع در خصوص جرح داوری به سببی بحث کنیم که حداقل یکی از قیود تعیین شده توسط طرفین برای داوری در داور مفقود است منظور ویژگی ها و قیودی ست که در قرارداد برای شخص داور لحاظ شده است برای توضیح این مسئله بهتراست چند مصداق ذکر کنیم فرض کنیم طرفین در قرارداد اصلی شرطی برای داوری گذاشته اند یا اینکه یک موافقتنامه مستقلی تنظیم کرده اند و مفصل به داوری پرداخته اند در هردوصورت این امکان وجود دارد که درخصوص شخص داور اوصافی ذکر شده باشد این موضوع بیشتر زمانی حاکم است که شما شخص خاصی را به عنوان داور انتخاب نکرده باشید مثلا اگر حسین ادیب وکیل تخصصی دعاوی داوری را به عنوان داور خود انتخاب کرده باشید یعنی از قبل بر سر اوصاف ان نیز توافق کرده اید و بخاطر اوصافش وی را داور انتخاب کرده اید اما زمانی که شما به طور کلی داوری را مرجع حل اختلاف قرار دادید و شخص خاص و مقیدی را با ذکر نام انتخاب نکرده اید اما ممکن است برای ان خصوصیاتی برگزیده باشید مثلا ذکر کرده باشید که داور باید حتما تحصیلکرده حداقل کارشناسی ارشد حقوق خصوصی باشد یا مثلا حتما دارای پروانه وکالت پایه یک دادگستری بوده و از دانشکده علمی کاربردی کانون وکلا نیز گواهی وکالت تخصصی در دعاوی داوری را کسب کرده باشد یا انکه محدودیت سنی 30 تا 40 ساله باشد یا در خصوص جنسیت ان اظهارنظر کرده باشید مثلا توافق کرده باشید که داور باید حتما یک خانم باشد یا مثلا محل سکونت وی در منطقه ای خارج از محله زندگی یا حتی شهر دیگری باشد مثلا قرارداد بین یک فرد ساکن اصفهان و یک فرد ساکن شیراز منعقد گردیده است طرفین بیم ان دارند که درصورتی که داور از شهروندان شهر فرد مقابل باشد علقه ی همشهری بودن وی را از مسیر دادرسی منصفانه منحرف سازد فلذا شرط میکنند که داور نباید از اصفهان یا شیراز باشد پس چنانچه هریک از اوصافی که مورد توافق طرفین قرار گرفته در داور وجود نداشته باشد طرفین میتوانند در بدو دادرسی به ان ایراد جرح مطرح کنند و درصورتی که داور جرح را نپذیرفت پس از اینکه رای صادر شد میتوانند از دادگاه صالح تقاضای ابطال ان را به همین دلیل درخواست کنند دراین مقاله سعی شد به طور مختصر به قلم وکیل تخصصی دعاوی داوری اما به نوشتاری ساده جرح داور تا حدید توضیح داده شود جهت تکمیل بحث می توانید به سایر مقالات مندرج درسایت مراجعه کنید